Advanced
Search
  1. Home
  2. Osgood’un Eşlik Kuramı Nedir?

Osgood’un Eşlik Kuramı Nedir?

  • 5 Şubat 2021
  • 0 Likes
  • 180 Views
  • 0 Comments

Bu makale Osgood’un Eşlik Teorisinin pratik bir açıklamasını sağlar. Bu teori, Charles Osgood ve Percy Tannebaum tarafından geliştirilmiştir. Okuduktan sonra bu güçlü psikolojik iletişim ve ikna teorisinin temellerini anlayacaksınız.

Osgood’un Eşlik Teorisi nedir?

Osgood’un Eşlik Teorisi, insan davranışıyla ilgili bir tutarlılık teorisidir. Model, Charles Osgood ve Percy Tannenbaum tarafından Fritz Heider’ın orijinal tutarlılık teorisini geliştirmek için geliştirildi. Heider’in tutarlılık teorisi, bireylerin öncelikle bilişleri arasında uyum veya dengeyi sürdürme arzuları tarafından motive edildiğini varsayar. Bu psikolojik konu daha önce bilişsel uyumsuzluk teorisinde Leon Festinger ve dolayısıyla Fritz Heider tarafından ele alınmıştı. Tutarlılık teorisi ilk olarak 1970’lerde Abraham K. Korman tarafından iş davranışına uygulandı. Bağlantıyı kurduğu teori, çalışanların bilişsel dengelerini kendi imajlarıyla tutarlı bir şekilde sürdürmek için her şeyi yapacaklarını ve buna göre davranacaklarını öne sürüyor. Eşlik Teorisi aynı zamanda kendi kendine tutarlılık teorisi olarak da adlandırılır.

Osgood’un Eşlik Teorisi aynı kalibrede bir teoridir. Bununla birlikte teori, davranış değişikliklerinde ikna edici iletişimin rolüne odaklanmaktadır. Eşlik Kuramı veya Eşlik Kuramı, daha önce bahsedilen modellere benzer, çünkü aynı zamanda insanların otomatik olarak bilişsel sistemin belirli öğelerinin birbirleriyle içsel olarak tutarlı olmasını tercih etme eğiliminde olduklarını varsayar. Osgood’un Eşlik Kuramı, iç tutarlılık mücadelesi içindeki iletişim unsurunu tanımlar. Bir kişi ikna edici bir iletişim biçimi aldığı ama bu iletişimin kaynağına karşı olumsuz bir tutuma sahip olduğu an, tutarlılığı yeniden sağlamak için her iki tutumu da bir dereceye kadar revize etmek için motive edilecektir.

Osgood’un Eşlik Teorisi açıkladı

Osgood’un Eşlik Teorisinin bir özelliği, iletişim ve ikna üzerine odaklanmasıdır. Heider’ın teorisinin daha rafine versiyonu, S’yi bir iletişim kaynağı olarak alır. P izleyicidir ve O kavramdır. Bu üçlüde, üç ilişkiden ikisi ölçülür. Bunlar (1) izleyicinin kaynağı tercihi (S) ve (2) izleyicinin konsepte olan tutumu. Her iki ilişki de bir sayı (1-7) ve bir yön ile temsil edilir. Yön, artı veya eksi işaretiyle belirtilir. Bu yüzden uyum teorisi, kaynağın bir kavram hakkında bir açıklama yaptığı durumlarla ve halkın bu kavram hakkında kaynağa karşı nasıl belirli bir tutuma sahip olduğu ile ilgilidir. Bu durum ilişkisel (pozitif) veya disosiyatif (negatif) olma tutumudur. Teori ayrıca, uyumsuzluğun (dengesizliğin okunması) tatsız olduğunu ve izleyicinin her zaman tutumlarını değiştirmek için motive olacağını öne sürüyor.

Uyum Modelinin pratikte uygulanması

Modelin ilginç bir uygulaması teorinin doğru olup olmadığını test etmek için yapıldı. Test birkaç varsayımsal durumdan oluşuyordu. Denekler, Eisenhower veya Sovyet lideri Kruchev gibi ünlü kişilerin uzun bir listesini aldı ve komünizm ve demokrasi gibi kavramlara yönelik tutumlarını bildirmeleri istendi. Bu konulara daha sonra Eisenhower veya Sovyet liderinin komünizm veya demokrasi hakkında bir açıklama yaptığı söylendi. Araştırmacılar, bu bireylerdeki dengesizliği ölçmeye hevesliydi, bu yüzden, örneğin, demokrasi gibi çağrışımsal bir kavram, Kruchev gibi ayrışan kaynaklarla bağlantılıydı. Diğer varsayımsal durumlar, sempatik kaynakları hoşlanmayanlarla ve hoşlanmayanları sempatik kavramlarla ilişkilendirdi.

Bu raporları okuduktan sonra, deneğin kaynaklara ve kavramlara yönelik tutumları yeniden değerlendirildi. Kaynağa ve kavrama yönelik ilk tutumlarına ilişkin veriler formüle yerleştirildi ve ardından yeni tutumları, diğerlerinin yanı sıra Osgood’un Eşlik Teorisi tarafından öngörülenlerle karşılaştırıldı.

Osgood’un Eşlik Teorisindeki Değişiklikler

Sonuçlar, Eşlik Teorisinin tahminlerinin genellikle pratikte desteklendiğini gösterdi. Deneklerin tutumları genellikle tahmin edilen yönde değişti. Bununla birlikte kesin yön gerçeklikten biraz farklıydı. Sonuçlar, Eşlik Teorisinin arkasındaki teorisyenleri formülde iki değişiklik yapmaya sevk etti. Bu değişikliklere post hoc hipotez denir çünkü bulgular teoriden değil, geçmiş araştırmalardan kaynaklanır. Aslında, teoride hataları düzeltmeye çalışan yamalar gibidirler.

Post hoc hipotez 1: İddia sabiti

İlk değişikliğe iddia sabiti adı verildi. Bu durum bir kaynak belirli bir kavram hakkında bir açıklama yaptığında, bu ifadenin, kaynak hakkında olduğundan çok kavram hakkında bilgi verdiği anlamına gelir. Bu durum insanların muhtemelen şeylerden daha karmaşık olduğu varsayımından kaynaklanıyor. Böylece araştırmacılar, modelin deneğin tutumunu modelin öngördüğü kadar değiştirmeyeceğini belirlediler.

İnsanların bir mesaj kaynağına yönelik tutumları değişebilir ama insanların kavramlara yönelik tutumları kadar değil.

Post hoc hipotez 2: İnançsızlık için düzeltme

Ek olarak araştırmacılar, Eisenhower’ın komünizmi övmesi gibi, bir kaynak çelişkili bir şey iddia ettiğinde, Osgood’un Eşlik Teorisinin tutumda bir değişiklik öngörmediğini belirtti. Bu yüzden teori yeniden güncellendi ve bir kaynak halkın kaynağın gerçekten hakkında konuşacağına inanmadığı bir kavram hakkında bir şey söylediğinde tahminlerin işe yaramayacağı şekilde ayarlandı.

Bilişler arasındaki tutarlılık nasıl ifade edilir

Tüm tutarlılık ve uyum modelleri, farklı bilişler (düşünceler, fikirler, tutumlar) arasındaki ilişki ile ilgilidir. Buradaki fikir, insanların düşüncelerinde her zaman uyum ve tutarlılık sağlamaya çalışacaklarıdır. Tutarsızlık ortaya çıktığında, bireyleri dengesizliğin var olduğu düşünceleri veya tutumları değiştirmeye motive edecektir. Aşağıda basit bir örnek verilmiştir.

Jeffrey, Formula 1 yarış pilotu Lewis Hamilton hayranı olursa ve Hamilton’ın belirli bir sponsor markaya çok düşkün olduğunu öğrenirse, Jeffrey’nin de bu markayı sevmeye başlaması çok muhtemeldir. Hamilton markayı seviyor, Jeffrey de seviyor. Bir konsepte yönelik tutarlı düşünceler ve tutumlar, Jeffrey için markadan neden hoşlanmadığını anlamaya çalışmaktan daha kolayken, kahramanı tam tersi. Jeffrey, sporla ilgili anlaşmazlıkları hâlâ rasyonelleştirebilir ama yapmazsa daha kolay olur. Kavramlar, tutumlar ve kaynaklar arasındaki tutarsızlık çoğu zaman – ancak her zaman değil – değişikliklere yol açar.

İkna edici iletişimin rolü

İnsanların güvenilir olduğuna inandıkları kaynaklardan gelen ikna edici mesajlar, genellikle alıcıyı aynı düşünmeye veya tutumunu değiştirmeye ikna edecektir. Alıcı, tutumuyla çelişen bir mesaj alırsa ve mesajı beğenmek veya kabul etmek için bir neden varsa, bu, alıcının tutumunu değiştirmek ve mesajla uyum sağlamak için baskı veya motivasyona dönüşebilir.

Osgood’un Eşlik Kuramı gibi tutarlılık kuramları, bilişler arasındaki tutarsızlıkların tutumları nasıl ve ne zaman değiştireceğini anlamak için tasarlanmıştır.

Uygunluk ve akılcılık

Tutarlılık ve uyum tüm bilimin temelini oluşturur. Olguların sıralanabilmesi veya tutarlı hale getirilebilmesi, öngörülebilirliği mümkün kılar. Tahmin edilebilirlik, bilim insanlarının hipotezleri formüle etmesine ve test etmesine olanak tanır. Bu tür testlerin sonuçlarına dayanarak, genellemeleri keşfedebilir, teoriler geliştirebilir ve gelecekteki sonuçları tahmin edebilirler.

İnsan bilişleri arasındaki tutarlılık kavramı, fiziksel dünya ve insan davranışları dünyasının genel anlayışının bir uzantısıdır. Farklı teorisyenler, insanların kendi kişiliklerinin oluşumunda bile farklı şekillerde davranışlar ve inançlar arasında tutarlılık sağlamaya çalıştıklarını savunuyorlar. Dünyayı anlamlı ve mantıklı görünen bir şekilde düzenlemek özünde insandır. Tutarlılık kavramları, insanların rasyonel bir şekilde hareket ettiği fikrine dayanmaktadır. Rasyonalizm, irrasyonel davranışı rasyonel ve tutarlı bir şekilde açıklama girişimlerinde de kullanılır. Rasyonelleştirme, tutarlı olma çabası içinde, başkaları tarafından mantıksız olarak görülebilecek kaynakların kullanılması anlamına gelir. Tutarsızlık rahatsızlığa veya psikolojik strese neden olur ve bu yüzden bu tutarsızlığı ortadan kaldırmak veya azaltmak için baskı artar.

Mantıksız kavramlarla olayları veya kavramları rasyonelleştirme girişimlerinin örnekleri günlük yaşamda olağandır. Örneğin, güçlü bir futbol takımı rakibine karşı yenilgiye uğradığında, ertesi günün manşetleri mantıklı ve gerekçelerle dolu olacaktır.

İş dünyasında uyum

Uyum arayışı sadece bireysel insan beyninin özelliği değil, aynı zamanda iş dünyasında da yapılır. İş uyum modelleri popülerdir ve aynı şekilde çalışır. Değişim yönetiminin parçasıdırlar ve bir şirketin performansını bir sistem olarak incelerler. Örneğin, bir şirket farklı unsurlara bölünür ve eşleştirme modeli bu faktörleri inceler ve her bir parçayı iyileştirerek ve diğer tüm iş birimleriyle uyumlu hale getirerek organizasyonu iyileştirmeye çalışır. Aşağıdaki iş faktörleri arasındaki uyum Osgood’un Uyum Modeline göre önemlidir.

Bilgi akışlarında tutarlılık

Bir şirket içinde, bilginin işlenme ve yönetilme şeklinin tutarlı olması önemlidir. İş uyumu modeli, bir şirketin hem iç hem de dış kaynaklardan gelen bilgileri nasıl işlediğini inceler: Şirket bilgileri nasıl alır, bilginin kullanılabilir olup olmadığına nasıl karar verir ve bu bilgilere nasıl yanıt verir. İş iletişim yapıları, bilgilerin işlenme ve iletilme şeklinin kuruma fayda sağlayacağı şekilde tasarlanmıştır.

Misyon ve iş faaliyetlerinde tutarlılık

Her şirketin gelecek için bir vizyonu vardır. Bu vizyon, karar verme sürecinin nasıl işlendiğini ve şirketin dış dünya ile nasıl etkileşimde bulunduğunu belirler. Vizyon, şirketin misyon beyanına yansıtılır. Uyum Modeli, misyon ifadesinin, şirketin vizyonunu şirket içindeki ve dışındaki kuruluşlara yansıtmak için kullandığı yöntemlerle tutarlı olup olmadığını inceler. Örneğin, şirket yüksek kaliteli müşteri hizmetini taahhüt ediyorsa, Osgood’un Uyum Teorisi müşteri hizmetinin önemli olduğu inancının somut politikalara nasıl dönüştüğünü inceler. Ayrıca model, organizasyon tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin firmanın genel misyon beyanına uygun olup olmadığını kontrol eder.

Üretimde uyum

Bir şirketin sunduğu ürün ve hizmetler, iç organizasyon süreçlerinin bir parçasıdır. Uyum Modeli, bu ürün ve hizmetleri inceler ve kalitelerinin yeterince iyi olup olmadığını değerlendirir. Ardından model, çıktıyı iyileştirmenin yollarını bulmak için üretim ve kalite kontrol süreçlerine geri dönüyor. Model, ürün ve hizmetlerin şirketin gelir ve iş büyümesi gibi temel hedeflerini ne ölçüde desteklediğini inceler.

Uyum ve dış dünya

Şirketlerin üretkenliği dış etkilerden etkilenir: rekabet, pazar, tedarikçiler, müşteriler, kanunlar ve düzenlemeler, vb. uyum Modeli, şirketin fırsatları belirlemek ve değerlendirmek için dış etkileri nasıl kullandığına bakar.

Ne düşünüyorsunuz?

Osgood’un Eşlik Modeli’nin açıklamasına aşina mısınız? Örneğin, Festinger’in bilişsel davranış teorisi ile herhangi bir benzerlik görüyor musunuz? Belirli bilişler arasında tutarsızlıklar yaşıyor musunuz veya yaşadınız mı? Örneğin, bir rol modelin inançları ve ikna edici iletişimi arasındaki tutarsızlık nedeniyle psikolojik stresin ortaya çıktığı durumlara örnekler verebilir misiniz? Başka ipuçlarınız veya ek yorumlarınız var mı?

Düşüncelerinizi ve bilginizi aşağıdaki yorum kutusunda paylaşabilirsiniz.
Bu makaleyi beğendiyseniz, modeller ve yöntemler hakkındaki en son gönderiler için bültenimize kaydolabilirsiniz.

Kaynakça

  • Abelson, RP, Aronson, EE, McGuire, WJ, Newcomb, TM, Rosenberg, MJ ve Tannenbaum, PH…
    • Share:

    Leave Your Comment